Các bậc phụ huynh khi cho con trẻ học nhạc đều rất quan tâm đến hiệu quả đạt được. Đúng đầu tư ai cũng muốn “sinh lời”. Song vẫn rất nhiều thắc mắc các phụ huynh vẫn chưa tìm được lời giải đáp. Cụ thể là thời gian dạy âm nhạc cho trẻ có cần cố định không?
Câu hỏi: Dạy âm nhạc hay làm bất kì việc gì đối vứi trẻ thì có cần thời gian cố định không? Ví dụ như khi trẻ đánh răng, trẻ muốn được nghe kể chuyện thì có nên đáp ứng hay không?
Trả lời: Việc chúng ta hướng dẫn bé nội dung âm nhạc mới như vận động với âm nhac, kể chuyện… nên được thực hiện vào 1 giờ cố định và 1 không gian cố định mà ít phân tâm nhất của gia đình. Có như vậy, trẻ mới hình thành được thói quen nghe nhạc và nghe kể chuyện về âm nhạc. Ngoài ra, kể chuyện trong không gian cố định sẽ giúp ba mẹ và bé tập trung và nghe được chuyện cách chú tâm hơn, hiểu về câu chuyện hơn.
Nếu kể chuyện cho trẻ ở không gian ồn ào có nhiều tạp âm hoặc người nói chuyện sẽ khiến trẻ mất tập trung. Có khi trẻ vẫn ngồi nghe kể chuyện nhưng lại không nghĩ đến câu chuyện mà để ý đến cái khác. Như cậy, việc kể chuyện sẽ không mang lại được hiệu quả.
Có thể lặp lại các nội dung cũ không?
Việc lặp lại các nội dung cũ, thì tùy hứng thú và đề xuất của trẻ trong ngày. Nếu bé đột nhiên thích và nhờ ba mẹ kể chuyện thì chúng ta cũng đáp ứng. Nếu lúc đó bố mẹ có thời gian và sẵn sàng kể chuyện cho bé. Tuy nhiên, việc kể chuyện vẫn nên được thực hiện ở 1 chỗ cố định như góc làm việc cá nhân của bé.
Trong khi trẻ làm 1 việc khác (vd đánh răng) bé rất thích hay nghe kể chuyện, vậy khi đó mẹ có thể kể cho bé các câu chuyện bề âm nhạc như câu chuyện chú vừa kể ko?
Âm nhạc là một hoạt động trong sinh hoạt hằng ngày. Các bạn sẽ thấy ta không hát vào giờ cố định. Chúng ta thường ngẫu hứng với âm nhạc bất kỳ khi nào ta thích và nó thành một phần sống động của đời sống. Vì thế, lúc trẻ đang làm việc khác, đang biểu hiện tập trung với một công việc gì đó, thì chúng ta không nên ép trẻ phải nghe chuyện hay nghe nhạc.
Bất cứ hứng thú hoặc hành động nào của trẻ mà có lợi thì cần phải được bảo vệ. Trừ khi đó là việc có hại thì mới phải dừng bé, điều hướng bé. Ngay cả những việc dường như vô nghĩa với người lớn như rửa tay 20 lần, đứng nhìn chằm chằm vô cái ba lô, nhìn ngắm đàn kiến… Sự tập trung đó cần được bảo vệ. Đó là lúc trẻ đang suy nghĩ hoặc tư duy về một cái gì đó. Nhiều bậc cha mẹ không hiểu nên thường bắt con mình phải dừng ngay những hành động này.
Vì thể không nên sử dụng âm nhạc hoặc chuyện kể làm nền (kiểu như white noise, âm nhạc hành lang) cho các hoạt động trong ngày. Nếu bé ‘bắt’ mẹ hát lúc bé đánh răng thì hẹn bé ‘giờ chúng ta tập trung đánh răng rồi xong sau đó mình vào góc làm việc của con mẹ sẽ kể chuyện âm nhạc’. Nếu bé ăn vạ, thì hãy nhất quyết vì việc này mang lại lợi ích cho sự phát triển của con. Những nội dung âm nhạc này là để giáo dục âm nhạc, không phải để thực hiện một cách ngẫu nhiên, dễ dãi theo hướng giải trí trẻ.
Với đứa trẻ thì trẻ có thể hát lặp lại trò chơi vận động một cách tự phát vào bất kỳ lúc nào. Bé có thể ngồi hát ngân nga trong nhà vệ sinh, nhưng chúng ta thì không nên hướng dẫn nội dung mới trong nhà vệ sinh. Qua những hoạt động này chúng ta đang mang đến trẻ một cơ hội học tập, đang kết nối trẻ với một nội dung âm nhạc mới. Do vậy, việc chỉnh chu trong lần giới thiệu đầu tiên để cảm xúc của trẻ được chạm đến trọn vẹn là điều rất quan trọng.
Có nên sử dụng bài hát làm các dấu hiệu trong một số hoạt động hằng ngày không?
Cha mẹ có thể sử dụng bài hát để làm dấu hiệu cho một số hoạt động trong ngày của bé như giờ ăn, giờ ngủ, dọn đồ chơi… Thì những nội dung âm nhạc này có mục đích thực tiễn chứ không hẳn là mục đích để giáo dục âm nhạc. Chúng ta sử dụng âm nhạc ở sân bay để làm tín hiệu lên máy bay, tín hiệu khẩn cấp, tín hiệu thông báo…
Nguồn: Trần Tấn Sâm
